علائم و نشانههای بروز سرطان پستان
سرطان پستان چیست؟
پس از سرطان پوست، سرطان پستان شایعترین سرطان تشخیص داده شده در زنان در سراسر جهان است. سرطان پستان میتواند در مردان و زنان رخ دهد، اما در زنان شیوع بیشتری دارد. مانند دیگر انواع سرطانها، سرطان پستان به علت تکثیر و رشد غیرمعمول سلولها ایجاد میشود. سرطان سینه انواع مختلفی دارد.
بسته به اینکه کدام سلول در سینه سرطانی شده است، نوع سرطان سینه متفاوت خواهد بود. سرطان سینه در قسمتهای مختلف سینه میتواند رشد کند. به طور کلی سینه از سه بخش مختلف تشکیل میشود: لوبولها، مجاری و بافت همبند چربی. لوبولها غدد تولیدکننده شیر هستند. مجاری لولههایی هستند که شیر را به نوک سینه (نیپل) منتقل میکنند. بافت همبند (که از بافتهای فیبری و چربی) تشکیل شده است همه چیز را احاطه کرده و در کنار هم قرار میدهد. بیشتر سرطانهای پستان از مجاری یا لوبولها شروع میشوند.
سرطان پستان میتواند از طریق رگهای خونی و عروق لنفاوی به خارج از پستان گسترش یابد. هنگامی که سرطان پستان به سایر قسمتهای بدن گسترش مییابد، به اصطلاح گفته میشود که سرطان متاستاز داده است.
علائم و نشانههای سرطان پستان
اولین علائم سرطان پستان معمولا به عنوان بافت ضخیم یا تودههای در پستان یا زیر بغل ظاهر میشود. هر فردی علائم و نشانههای متفاوتی از سرطان پستان خواهد داشت و برخی هیچ گونه علامت و نشانهای را تجربه نمیکنند. از دیگر علائم سرطان سینه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس ناراحتی در سینه
- احساس درد در نواحی از سینه
- تغییر در اندازه یا شکل پستانها
- توده جدید در سینه و یا زیربغل
- هرگونه تغییر در اندازه و فرم سینه
- تغییر حالت نوک پستان (تورفتگی)
- قرمز شدن نوک سینه یا بافت سینه
- ضخیم و متورم شدن بخشی از سینه
- بثورات در اطراف و یا روی نوک پستان
- ترشحات نوک سینه که حاوی خون است
- پوسته پوسته شدن نوک پستان یا پوست سینه
- درد در زیر بغل یا پستان که مرتبط با علائم عادت ماهیانه نیست.
- پوست مرغی شدن یا قرمزی پوست پستان (معمولا حالتی مانند پوست پرتقال)
لازم به ذکر است که بیشتر تودههای پستانی سرطانزا نیستند. با این وجود در صورت مشاهده هر گونه تغییر در ناحیه سینه حتما به پزشک مراجعه کرده و سونوگرافی و آزمایشات لازم را انجام دهید. این نکته را در نظر داشته باشید که این علائم میتوانند در مواردی غیر از سرطان پستان نیز دیده شوند. به همین خاطر، توصیه میشود در صورت مشاهده علائم گفته شده به پزشک جراح پستان اصفهان مراجعه کنید.
مراحل سرطان سینه
پزشک با توجه به اندازه تومور و اینکه آیا به غدد لنفاوی یا سایر قسمتهای بدن گسترش یافته است، سرطان را مرحله بندی میکند. سرطان پستان دارای چهار مرحله اصلی است (مراحل 0 تا 4)
مرحله صفر:
مرحله صفر کارسینوم داکتال درجا نامیده میشود. در این مرحله سلولهای سرطانی تنها به داخل مجاری حمله میکنند و به بافتهای اطراف حمله نمیکنند.
مرحله 1:
در این مرحله، تومور حدود دو سانتی متر است. در این مرحله غدد لنفاوی درگیر نمشوند و یا سلولهای سرطانی کمی در غدد لنفاوی وجود دارند.
مرحله 2:
تومور حدود 2 سانتی متر است و غدد لنفاوی را درگیر میکند و یا بین 2 الی 5 سانتی متر است و غدد لنفاوی را درگیر نکرده است.
مرحله 3:
تومور حدود 5 سانتی متر است و چندین غدد لنفاوی را درگیر کرده و یا تومور بیشتر از 5 سانتی متر است غدد لنفاوی کمی را درگیر کرده است.
مرحله 4: تشخیص متاستاز سرطان سینه
در این مرحله اغلب سرطان به تمام ارگانها (کبد، مغز و ریه ها) گسترش یافته است.
انواع سرطان پستان
- کارسینوم داکتال تهاجمی
سلولهای سرطانی خارج از مجاری و در دیگر بافتهای سینه رشد میکنند. سرطان تهاجمی میتواند به دیگر نواحی بدن پخش شود و متاستاز بدهد.
- کارسینوم لوبولار تهاجمی
سلولهای سرطانی از لوبولها به بافتهایی از سینه که در مجاورت این ناحیه قرار دارند، پخش میشود. این نوع سرطان نیز میتواند به دیگر قسمتهای بدن پخش شود.
- سینه نرمال و طبیعی
سینهها تحت تاثیر سیکل قاعدگی، زایمان، تغییرات وزن و یا مصرف دارو قرار میگیرند. سینهها هم چنین با بالا رفتن سن، دستخوش تغییراتی میشوند.
- توده در سینه
بسیاری از شرایط مانند سرطان، میتوانند منجر به بروز توده در سینه شوند. اما در بسیاری دیگر شرایط شاهد تشکیل توده در سینه هستیم، از جمله کیستها و سینه فیبروکیستیک. شرایط فیبروکیستیک، تغییرات غیر سرطانی را در سینهها ایجاد میکند که با تشکیل توده همراه میباشد. کیستها، کیسههای مملو از مایعی هستند که در سینهها رشد میکنند.
تشخیص سرطان پستان
پزشکان از تستهای مختلفی برای تشخیص سرطان پستان کمک میگیرند. از جمله:
- بیوپسی. در این تست، بافت و یا مایع از سینه برداشته و جهت بررسیهای بیشتر به آزمایشگاه ارسال خواهد شد.
- سونوگرافی سینه. در این تست، دستگاهی با استفاده از امواج صوتی، جزئیاتی از سینهها را در اختیار پزشک قرار میدهد.
- MRI. نوعی اسکن از بدن که با استفاده از مگنتهای متصل به کامپیوتر انجام میشود و تصاویر دقیقی از داخل سینه را در اختیار قرار میدهد.
- ماموگرافی تشخیصی. در صورت وجود هر گونه مشکل در سینه مانند توده و یا غیر طبیعی بودن نتایج ماموگرافی، ممکن است نیاز به انجام ماموگرافی تشخیصی باشد.
بعد از تشخیص سرطان پستان، تستهای دیگری به منظور تعیین مرحله سرطان در سینه و یا سایر قسمتهای بدن انجام خواهد شد. (صرف نظر از این که سرطان تنها در سینه یافت شود و یا به نواحی مانند گرههای لنفاوی موجود در بازوها پخش شده باشد) درمان نیز با توجه به نوع و مرحله سرطان در نظر گرفته خواهد شد.
غربالگری سرطان پستان
غربالگری سرطان پستان به معنای انجام هرگونه چکاپ قبل از ظاهر شدن علائمی از بیماری میباشد. با این که تستهای غربالگری سرطان پستان از بروز این بیماری پیشگیری نمیکنند، اما به تشخیص سریع تر و درمان موثرتر کمک خواهند کرد. از جمله تستهای غربالگری سرطان پستان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ماموگرافی
ماموگرافی، تست اشعه ایکس از سینه میباشد. در بسیاری از خانمها، این تست بهترین روش تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه میباشد و انجام منظم این تست، مرگ و میر ناشی از سرطان پستان را به حداقل خواهد رساند.
MRI
MRI سینه با استفاده از امواج رادیویی و مگنت انجام میشود و تصاویری از بافت سینه در اختیار پزشک قرار خواهد گرفت. این تست در خانمهایی که بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پستان هستند، همراه با ماموگرافی انجام میشود. از آن جایی که ممکن است تغییر غیر عادی، به غیر از سرطان در این تست تشخیص داده شود، برای افراد با احتمال ابتلای متوسط انجام نخواهد شد.
معاینه بالینی سینه
این معاینه باید توسط پزشک انجام شود تا هر گونه تغییر غیر عادی و یا توده در سینه تشخیص داده شود.
آگاهی از سینهها
آشنایی با ظاهر سینهها میتواند به تشخیص علائمی از قبیل درد، توده و یا تغییر در اندازه سینهها کمک کند. معاینه فردی سینه نیز میتواند تا حد بسیار بالایی به تشخیص این قبیل موارد کمک کند. مهمترین مزیت تستهای غربالگری، تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه و درمان موثرتر میباشد.
میزان درمانپذیری سرطان پستان
درمان سرطان سینه به دو عامل اصلی بستگی دارد. مرحله سرطان و نوع سرطان سینه. خبر خوب این است که در سالهای اخیر میزان درمان سرطان پستان به طرز چشمگیری افزایش یافته است. همچنین با تشخیص زودهنگام و داشتن روحیه خوب درمان این سرطان بسیار آسانتر میشود.
درمان سرطان پستان
درمان سرطان پستان به طرق مختلف صورت میگیرد که به نوع سرطان و میزان پخش شدن آن بستگی دارد. معمولا افراد مبتلا به سرطان سینه، تحت چند نوع درمان قرار میگیرند. میزان بزرگی تومور، نوع تومور و همچنین اینکه سرطان در چه مرحلهای قرار دارد در درمان سرطان سینه بسیار مهم است.
به طور معمول جراحی رایجترین درمان سینه است اما پزشکان ممکن است به جای جراحی و حذف سینه با روشهای دیگری نیز سرطان را از بین ببرند که این قضیه به میزان وخیم بودن سرطان بستگی دارد. به طور کلی پنج روش درمانی برای درمان سرطان سینه وجود دارد و بیشتر آنها شامل ترکیبی از جراحی، پرتودرمانی، هورمون درمانی و شیمی درمانی میباشد.
درمان سرطان پستان برای اکثر افراد موفقیت آمیز خواهد بود و با گذشت زمان خطر عود کمتر خواهد شد. اما متأسفانه، عود بیماری حتی سالها پس از درمان نیز ممکن است اتفاق بیفتد، بنابراین هیچکس نمیتواند با اطمینان بگوید که قطعاً بهبود یافته است. گزینههای درمان عبارتنداز:
- جراحی و برداشت بافت سرطانی
- رادیوتراپی. نابودی سلولهای سرطانی با استفاده از اشعه ایکس.
- هورمون درمانی. انسداد سلول های سرطانی با توجه به هورمونهایی که سلول ها برای رشد نیاز دارند.
- درمان بیولوژیک. تقویت سیستم ایمنی برای مقابله با سلولهای سرطانی و یا کنترل عوارض جانبی دیگر درمانها
- شیمی درمانی. نابودی سلولهای سرطانی با استفاده از مصرف دارو. این داروها می توانند به صورت قرص و یا تزریق مصرف شوند.
قبل از آغاز درمان در خصوص مزایا و عوارض احتمالی هر یک از روشها و هم چنین واکنش به درمان با بیمار صحبت خواهد شد.
