مدیریت مشکلات تغذیه ای در دوران سرطان پستان
مدیریت رایج‌ترین مشکلات تغذیه ای در دوران سرطان
مدیریت مشکلات تغذیه ای | بیماری سرطان و درمان آن می‌تواند مشکلات فراوانی را ایجاد کند که بر نحوه خوردن و آشامیدن بیماران تاثیرگذار است. در ادامه برخی از رایج‌ترین مشکلات و راهکارهای مقابله با آن ارائه خواهد شد. همواره با تیم مراقبت درمان(پزشک تان) درباره‌ی مشکلاتی که دارید صحبت نمایید، همیشه راهکارهایی جهت حل مشکلات و یا جلوگیری از بدتر شدن آن‌ها وجود دارد.
همراه ما باشید با مطالب خواندنی سایت دکتر رسول فاتحی فرد جراح پستان اصفهان :
- راهکارهای کاهش خطر ابتلا به لنف ادم
- جراح پستان اصفهان دکتر رسول فاتحی فرد
- عوامل دخیل در افتادگی سینه بعد از شیردهی
- تقویت سیستم ایمنی بدن مبتلایان به سرطان سینه
- غدد لنفاوی و لنف نود
- چه آزمایش هایی قبل از جراحی سینه مورد نیاز هستند؟
- دکتر رسول فاتحی فرد فلوشیپ جراح پستان اصفهان
- عارضه توده‌ی هیپواکو
- بررسی عوارض جراحی زیبایی پروتز سینه
- بازسازی نوک سینه و هاله قهوه ای رنگ
تغییر ذائقه
بیماری سرطان و درمان آن می‌تواند عادت‌های غذایی و تمایل به غذا را تغییر دهد. غذا نخوردن باعث کاهش وزن می‌شود که به دنبال آن ضعف و خستگی می‌تواند ایجاد شود. جهت مراقبت از خود تا جایی که می‌توانید غذا بخورید. عوارض جانبی مرتبط با درمان مانند درد، حالت تهوع، یبوست می‌تواند باعث از دست دادن اشتها شود. کنترل این عوارض می‌تواند در بهتر شدن حال شما تاثیرگذار باشد.
کارهایی که جهت حل این مشکل می‌توان انجام داد:
- در طی روز به جای مصرف سه وعده بزرگ غذایی، چند عدد میان وعده مصرف نمایید.
- از مصرف نوشیدنی همراه با غذا پرهیز نمایید، یا اینکه تنها یک جرعه کوچک بنوشید تا از احساس سیری زودهنگام جلوگیری شود (مگر اینکه جهت قورت دادن یا جلوگیری از خشکی دهان احتیاج به نوشیدن آب داشته باشید). بیشتر میزان آب مصرفی را بین وعده‌های غذایی خود بنوشید.
- با استفاده از ظرف‌های زیبا، پخش موزیک مورد علاقه، تماشای تلویزیون یا غذا خوردن در کنار افرادی که دوستشان دارد، غذا خوردن را برای خود به یک فعالیت لذت‌بخش تبدیل نمایید.
- تا جایی که می‌تواندی تحرک و فعالیت فیزیکی داشته باشید. ابتدا با انجام فعالیت‌های سبک شروع نمایید و به مرور زمان هنگامی که حس کردید قویتر شدید میزان فعالیت‌های خود را افزایش دهید. گاهی‌اوقات یک پیاده‌روی کوتاه یک ساعت پیش از میل غذا می‌تواند باعث احساس گرسنگی و افزایش اشتهای شما شود.
یبوست
داروهای ضد درد، تغییر عادات غذایی، تحرک کمتر باعث می‌شود که حرکات روده شما کاهش یابد و مدفوع به سختی دفع شود و سبب ایجاد یبوست شود. اگر دچار یبوست شدید، سعی کنید غذاهایی با فیبر بالا مصرف نمایید، همچنین در طی روز مایعات بیشتری مصرف نمایید، غذای خود را در ساعات منظم مصرف نمایید و در صورت امکان سعی کنید فعالیت‌های فیزیکی خود را افزایش دهید.
کارهایی که جهت حل مشکل یبوست می‌توان انجام داد:
- سعی کنید عمل دفع را هر روز در یک ساعت مشخص انجام دهید.
- مایعات بیشتری بنوشید، مگر اینکه تیم مراقبت درمان به شما توصیه‌های دیگری کرده باشد. مصرف آب میوه‌ها یا مایعات گرم و داغ در هنگام صبح می‌تواند مفید باشد.
- از ملین‌ها تنها در صورتی استاده نمایید که تیم درمان به شما تجویز کرده باشد. اگر روده شما بیشتر از 3 روز کار نکرد با تیم درمان تماس بگیرید.
- از متخصص تغذیه در مورد مصرف مکمل‌های غذایی مایع با کالری و پروتئین بالا سوال بپرسید تا اگر نیاز داشتید مصرف نمائید.
- مصرف غذاها و مایعاتی که باعث ایجاد نفخ می‌شود را کاهش دهید.
- غذاهایی با فیبر بالا را انتخاب کنید .
اسهال
درمان‌های بیماری سرطان و داروهای آن می‌تواند باعث شود حرکات روده شما افزایش یابد و دچار بیرون‌روی شوید. به وضعیتی که طی روز سه بار یا بیشتر اجابت مزاج داشته باشید، اسهال می‌گویند. اسهال کنترل نشده می‌تواند منجر به از دست دادن مایعات (دهیدراته شدن)، کاهش وزن، کاهش اشتها و ضعف شود.
- کارهایی که جهت حل مشکل اسهالی می‌توان انجام داد
- طی روز مقدار فراوانی مایعات رقیق، ولرم بدون گاز بنوشید. بهتر است مایعات هم‌دمای اتاق باشد، نوشیدن مایعات ولرم راحت‌تر از مایعات سرد و گرم می‌باشد.
- به طور مرتب میان وعده‌های کوچک در طی روز میل نمایید.
- از مصرف غذاهای چرب، سرخ شده، تند یا خیلی شیرین پرهیز نمایید.
- از مصرف شیر و فرآورده‌های لبنی اجتناب کنید زیرا به نظر می‌رسد این مواد باعث بدتر شدن اسهال می‌شود.
- از مصرف مایعات و غذاهای گازدار، مانند نوشیدنی‌های حاوی کربنات، سبزیجاتی که باعث تولید گاز می‌شوند و آدامس‌های جویدنی خودداری کنید.
- غذاها و مایعات حاوی سدیم (نمک) مانند آبگوشت، سوپ، نوشیدنی‌های ورزشی، سیب‌زمینی با پوست و موز استفاده نمایید.
- اگر اسهال ادامه پیدا کرد، شدیدتر شد یا اینکه مدفوع شما بو یا رنگ غیرطبیعی داشت با تیم مراقبت سلامت تماس بگیرید.
خستگی مفرط
خستگی مفرط به حالتی گفته می‌شود که شما در تمام اوقات احساس خستگی داشته باشید، این خستگی با استراحت نیز بهبود نمی‌یابد. این حالت در افرادی که دچار سرطان هستند یا تحت درمان سرطان قرار دارند معمولاً شایع می‌باشد. اگر احساس خستگی یا کمبود انرژی دارید با تیم مراقبتی خود صحبت نمایید.
خستگی مفرط ممکن است به دلیل روش‌های درمان سرطان، عدم مصرف غذا به میزان کافی، کمبود خواب، افسردگی، کم خونی و عوارض جانبی بعضی داروها ایجاد شود. اگر خستگی شما بنا به دلایل پزشکی ایجاد شده باشد، پزشک می‌تواند با درمان عامل ایجاد کننده به شما کمک نماید.
در کنار درمان‌های پزشکی، راهکارهای تغذیه‌ای و مسائل دیگری وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند بر احساس خستگی مفرط خود غلبه نمایید.
چه کارهایی برای برطرف کردن خستگی مفرط می‌توانید انجام دهید:
- فعالیت‌های روزانه خود را اولویت بندی کنید، مهمترین کارها را زمانی انجام دهید که انرژی بیشتری دارید.
- اگر می‌توانید به طور منظم ورزش کنید و پیاده روی‌های کوتاه انجام دهید. نتایج تحقیقات بسیاری نشان داده‌اند فعالیت در حد متوسط می‌تواند خستگی که ناشی از سرطان است را کاهش دهد.
- به مقدار زیاد مایعات مصرف نمایید. کم آبی باعث می‌شود خستگی شما افزایش یابد. اطمینان حاصل کنید که هر روز حداقل 8 لیوان مایعات مصرف می‌کنید. اگر در حال کاهش وزن هستید مایعاتی که حاوی کالری هستند مانند شیر مصرف نمایید.
- فعالیت‌های روزمره خود را به صورت سبک‌تر و راحت‌تر انجام دهید. خود را وادار نکنید که کارهایی فراتر از انرژی خود انجام دهید.
- استرس می‌تواند باعث تشدید خستگی شود. اگر دچار استرس هستید از پزشک خود راهنمایی و مشاوره بخواهید تا به شما کمک کند.
حالت تهوع
حالت تهوع می‌تواند همراه با استفراغ یا بدون آن باشد، حالت تهوع معمولاً یک روز پس از درمان شروع شود و تا چند روز پس از انجام شیمی درمانی ادامه دارد (بستگی دارد که چه داروهایی برای شما استفاده می‌شود). اگر از روش رادیوتراپی در ناحیه شکم، قفسه سینه، سر و لگن استفاده می‌نمایید، حالت تهوع به فاصله کوتاهی پس از درمان شروع می‌شود و تا چند ساعت پس از شیمی درمانی ممکن است طول بکشد. حالت تهوع و استفراغ بنا به دلایل دیگر نیز ممکن است اتفاق بیفتد.
اگر دچار حالت تهوع و استفراع هستید به پزشک خود اطلاع دهید تا داروهای ضد تهوع برای شما تجویز نماید. چه کارهایی می‌توان جهت جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ انجام داد
- به جای مصرف سه وعده غذای کامل، 6 تا 8 وعده غذای سبک طی شبانه‌روز مصرف نمائید.
- هنگامی که از خواب بیدار می‌شوید و در طی روز غذاهای خشک مانند بیسکویت، نان تست، غلات خشک یا نان مصرف کنید.
- غذاهایی که بوی تندی ندارند مصرف نمائید.
- به جای غذاهای تند و داغ، غذاهای خنک مصرف نمایید.
- از مصرف غذاهایی که بیش از حد شیرین، چرب یا تند هستند پرهیز نمائید.
- تا یک ساعت پس از غذا خوردن اگر قصد استراحت دارید، بنشینید یا اگر می‌خواهید دراز بکشید زیر سر خود چند بالشت بگذارید تا بالاتر قرار بگیرد.
- اگر در دهان خود مزه‌ی بدی را حس می‌کنید، آب‌نبات‌های سفت با طعم نعناع تند یا لیمو بمکید.
رژیم غذایی پس از پایان درمان
بیشتر عوارض جانبی که در حین درمان سرطان به وجود آمده بود پس از پایان درمان از بین خواهد رفت. گاهی اوقات بعضی عوارض جانبی مانند کاهش اشتها، خشکی دهان، تغییر در مزه و بو، مشکل در بلع غذا یا تغییراتی که در وزن بیمار ایجاد شده بود ممکن است تا مدتی باقی بماند. اگر این موارد برای شما اتفاق افتاد با تیم درمان سرطان خود صحبت نمائید تا دستورالعمل‌هایی را جهت مقابله با این مشکلات به شما ارائه کنند.
نکاتی جهت داشتن رژیم غذایی سالم بعد از پایان بیماری سرطان
- از تیم درمان سرطان خود در مورد هرگونه محدودیت غذایی سوال بپرسید و آن‌ها را رعایت کنید.
- از متخصص تغذیه خود بخواهید که یک رژیم غذایی متعادل و سالم به شما بدهد تا بتوانید هرگونه تغییر وزنی که در طی دوران درمان داشته‌اید را اصلاح نمائید.
- یک الگوی غذایی سالم شامل مواد مغذی بالا، انواع سبزی‌ها و میوه‌جات با رنگ‌های متنوع و غلات کامل را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- مصرف گوشت و محصولات حاوی گوشت، نوشیدنی‌های حاوی شکر و مواد غذایی فرآوری شده را کاهش دهید یا اینکه به کلی حذف نمائید.
- بهتر است که مصرف الکل را ترک نمائید و در صورت مصرف توصیه می‌شود خانم‌ها بیشتر از یک نوشیدنی و آقایان بیشتر از دو نوشیدنی در طی هر روز مصرف نکنند.
