درد پستان و آنچه باید در مورد آن بدانید :
درد پستان و تمامی آنچه از آن نمی دانید!
درد پستان با عنوان درد تیز، همراه با تیر کشیدن و سوزش و یا گرفتگی بافت سینه توصیف میشود. این درد میتواند ادامه دارد باشد و یا گاها، چه در مردان و چه در خانمها و افراد تغییر جنسیت اتفاق بیفتد. درد پستان میتواند خفیف و یا شدید باشد. این درد میتواند تنها چند روز در ماه احساس شود، دو تا سه روز قبل از شروع سیکل قاعدگی. در چنین شرایطی، درد کاملا طبیعی است و درد خفیف می تواند در هر دو سینهها احساس شود.
یک هفته و یا بیشتر در ماه، قبل از شروع سیکل قاعدگی آغاز و در طول سیکل ادامه یابد. این درد میتواند خفیف و یا شدید باشد و در هر دو سینهها احساس شود. تمام طول ماه احساس میشود و ربطی به سیکل قاعدگی ندارد.
درد پستان در مردان میتواند به دلیل ژنیکوماستی باشد، افزایش بافت غده پستان که به دلیل برهم خوردن تعادل هورمونهای استروژن و تستوسترون ایجاد میشود. ژنیکوماستی میتواند یکی از سینهها و یا هر دو را درگیر کند. در خانمهایی که تغییر جنسیت داده اند، هورمون درمانی میتواند از جمله دلایل بروز درد پستان باشد.
در بیشتر موارد، درد سینه نشانهای است از شرایط خوشخیم و غیر سرطانی سینه و به ندرت دال بر سرطان پستان میباشد. درد سینه بدون دلیل که بعد از یک تا دو سیکل قاعدگی برطرف نمیشود، یا بعد از یائسگی ادامه مییابد و یا سینه دردی که میتواند با تغییرات هورمونی در ارتباط باشد، باید مورد بررسی قرار بگیرد.
علائم و نشانه های درد پستان
درد پستان میتواند به صورت دورهای و یا غیر دورهای باشد. منظور از دورهای این است که به صورت الگوهای منظمی ظاهر میشود.
-
دورهای
- واضحا به دلیل سیکل قاعدگی و تغییرات هورمونی اتفاق میافتد
- با عنوان درد سنگین و کشیده توصیف میشود
- اغلب با ورم و پر بودن سینه همراه است
- معمولا هر دو سینهها به خصوص در قسمت فوقانی و زیربغل درگیر میشوند
- دو تا سه هفته قبل از شروع سیکل شدت میگیرد و بعد از آن کمتر میشود
- عمدتا در افراد بیست و سی سال و هم چنین چهل سال مشاهده میشود
-
غیر دورهای
- ربطی به سیکل قاعدگی ندارد
- با عنوان درد همراه با سوزش و گرفتگی توصیف میشود
- معمولا یکی از سینهها را درگیر میکند و به صورت موضعی احساس میشود
- عمدتا در خانمها بعد از یائسگی مشاهده میشود
علت بروز درد سینه چیست؟
تغییر در سطح هورمونها میتواند منجر به ایجاد تغییراتی در مجاری شیری و غدد شیری شود. این تغییرات میتوانند باعث بروز کیست سینه که دردناک است، شود. پستان درد غیر دورهای میتواند در پی تروما، سابقه جراحی پستان و یا دیگر شرایط ایجاد شود. در برخی موارد، امکان تشخیص قطعی بروز پستان درد وجود ندارد، اما برخی عوامل احتمال بروز این درد را افزایش میدهند. از جمله:
اندازه سینه
افرادی که سینههای بزرگی دارند، بیشتر با پستان درد غیر دورهای روبرو میشود. گردن درد، کتف درد و پشت درد نیز میتواند همراه با درد پستان احساس شود.
جراحی سینه
درد پستان مرتبط با جراحی سینه میتواند بعد از طی شدن دوره ترمیم و نقاهت برطرف شود.
برهم خوردن تعادل اسیدهای چرب
برهم خوردن تعادل اسیدهای چرب در سلولها میتواند بر روی حساسیت بافت سینه و گردش هورمونها تاثیر بگذارد.
مصرف دارو
برخی داروهای هورمونی از جمله داروهای درمان ناباروری و یا قرصهای پیشگیری از بارداری میتوانند با پستان درد در ارتباط باشند.
مصرف بیش از حد کافئین
در برخی افراد، کاهش و یا حذف کافئین میتواند به تسکین پستان درد کمک کند.
پیشگیری از بروز درد
رعایت موارد زیر میتواند تا حد زیادی از بروز درد پستان پیشگیری کند:
- خودداری از هورمون درمانی تا حد امکان
- عدم مصرف داروهایی که میتوانند باعث تشدید پستان درد شوند
- استفاده از سوتینهای مناسب هنگام ورزش
- انجام کارهایی که به کاهش استرس و اضطراب کمک میکنند
- محدود کردن مصرف کافئین تا حد امکان
- دوری از انجام فعالیتهای شدید بدنی برای مدت طولانی
- داشتن رژیم غذایی کم چرب
- مصرف داروهای مسکن مانند استامینوفن و ایبوپروفن
راهکار های تشخیص
جهت بررسی و تشخیص درد سینه ، اقدامات زیر از سوی پزشک در نظر گرفته خواهد شد:
معاینه بالینی سینه
هر گونه تغییر در سینهها و گرههای لنفاوی زیربغل و گردن بررسی خواهد شد. پزشک همچنین به بررسی قلب و ریهها میپردازد تا دیگر شرایط مرتبط تشخیص داده شود. در صورت عدم سابقه ابتلا به شرایط پزشکی و یا عدم مشاهده تغییر غیر عادی، نیازی به انجام تستهای بیشتر نخواهد بود.
ماموگرافی
غربالگری سرطان سینه و انجام ماموگرافی در صورت وجود توده و یا ضخیم شدن غیر عادی سینه، تست اشعه ایکس از سینهها انجام میشود تا هر گونه نگرانی مورد بررسی قرار بگیرد.
اولتراسوند
این تست که با استفاده از امواج صوتی انجام میشود، تصاویری از داخل سینه را در اختیار پزشک قرار میدهد. گاهی ممکن است حتی بعد از طبیعی بودن تست ماموگرافی، اولتراسوند به منظور بررسی علت پستان درد انجام شود.
بیوپسی پستان
تودههای غیر طبیعی در سینه و یا ضخیم شدن بافت سینه در طول معاینه فیزیکی، برای تشخیص بیشتر به بیوپسی نیاز دارند. در این تست، نمونه کوچکی از بافت سینه گرفته و جهت بررسیهای بیشتر به آزمایشگاه ارسال میشود.
درمان درد پستان
در بسیاری از موارد، پستان درد خود به خود برطرف میشود، بی آن که نیازی به درمان باشد. اما درمان درد پستان حتما باید با مشورت پزشک صورت گیرد. اقدامات درمانی که از سوی پزشک تجویز میشوند، عبارتند از:
برطرف کردن علل بروز درد
برطرف کردن علت بروز درد و با دیگر عوامل که میتواند شامل اقدامات ساده ای مانند استفاده از سوتینهای مناسب باشد.
مصرف داروهای ضد التهابی و غیر استروئیدی
امکان استعمال مستقیم کرمهای ضد التهابی بر روی ناحیه درد وجود دارد.
تنظیم قرص های پیشگیری از بارداری
در صورت مصرف قرصهای پیشگیری از بارداری، مصرف دارو یک هفته قطع میشود و یا روش پیشگیری دیگری تا زمان برطرف شدن علائم در نظر گرفته خواهد شد. توجه داشته باشید تمامی این تغییرات باید تحت نظر پزشک جراح پستان اصفهان انجام شوند.
کاهش دوز هورمون درمانی
مصرف داروهای تجویز شده
دانازول، تنها داروی مورد تائید FDA است که در درمان سینه فیبروکیستیک مورد استفاده قرار میگیرد. از تاموکسیفن نیز در درمان و پیشگیری سرطان سینه استفاده میشود.
دکتر رسول فاتحی فرد جراح پستان اصفهان
